فتیش یعنی چه

فتیش یعنی چه: به زبان ساده، فتیش جنسی یا اروتیک، به معنی جذابیت جنسی شدید یک جسم یا بخشی از بدن است. شیئی که باعث برانگیختگی می شود، فتیش و فردی که با آن شی برانگیخته میشود را فتیشیست می گویند.

اختلال فتیشیسم به عنوان شرایطی شناخته می‌شود که در آن، استفاده یا وابستگی مداوم و مکرر به اشیای غیرزنده (لباس زیر یا کفش پاشنه بلند) یا تمرکز ویژه‌ای بر قسمتی از بدن (معمولاً غیرجنسی) برای تحریک جنسی وجود دارد.

فرد با توجه به این اشیا یا اندام است که تحریک جنسی زیادی می شود، در صورت ایجاد ناراحتی برای فرد یا اختلال در عملکردهای اجتماعی، شغلی یا سایر حوزه‌های بااهمیت در نتیجه‌ی فتیشیسم، بعنوان یک اختلال شناخته خواهد شد.

چیزهایی مثل لباس زیر زنانه، کفش، دستکش، اشیای پلاستیکی و لباس چرمی و قسمت‌های بدن مربوط به اختلال فتیشیسم شامل پا، انگشتان پا و مو از رایج ترین فانتزی های افراد دارای فتیشیسم هستند.

فرد دارای اختلال معمولا از شریک جنسی اش می خواهد که شی را در دست بگیرد یا در طول رابطه جنسی آن را مورد استفاده قرار دهد، مثلا جوراب بپوشد ، با پاهایش آلت وی را لمس کند و …

علائم فیتیش چیست؟

این بیماران دچار اختلالات شخصیتی بوده و به طور ویژه‌ای به یک شیء یا قسمت خاصی از بدن تمرکز می‌کنند. ممکن است یک فرد سالم در زمان‌های مختلف و بسته به شرایط با قسمتی از بدن یا یک شیء تحریک جنسی شود و بخشی از تعامل جنسی خود را به آن اختصاص دهد. اما فرد مبتلا به اختلال فتیشیستی تنها زمانی می‌تواند تحریک شود و به ارگاسم برسد که از فتیش استفاده کند.

این افراد اغلب از ناتوانی در ارگاسم با محرک‌های معمولی احساس شرم و ناراحتی می‌کنند. برخی از این افراد ممکن است با محرک‌های معمولی به ارگاسم برسند، اما لذت جنسی بسیار کمتری را تجربه می‌کنند و این مسئله ممکن است باعث تنش در روابط آنها شود.

معیارهای تشخیص اختلال فتیشیستی شامل موارد زیر است:

• شخص به مدت حداقل ۶ ماه، تخیلات، خواسته‌ها یا رفتارهای مکرر، شدید و غیرمعمول نسبت به چیز خاصی داشته باشد. برای مثال روی قسمت خاصی از بدن و اشیاء غیرزنده تمرکز غیر‌عادی داشته باشد.
• تخیلات، تمایلات جنسی یا رفتارهای شخص باعث ناراحتی همسرش شده باشد و یا عملکرد شغلی، اجتماعی و شخصی را مختل کرده باشد.
• وسایلی که شخص به آن‌ها فیتیش دارد، به طور معمول برای تحریک جنسی استفاده نمی‌شود. به‌عنوان‌مثال ویبراتور یا دیلدو در فیتیش کاربرد ندارند.

آشنایی با انواع فتیش:

• پودوفیلیا (Podophilia) : 

که به عنوان فتیش پا شناخته می شود و منبع تحریک در آن پا می باشد.

• اوکولوفیلیا (Oculophilia):

یا همان فتیش چشم که فرد به چشم فتیش دارد.

• ماسکالاژنیا (Maschalagnia):

همان فتیش زیر بغل است و منبع تحریک فرد زیر بغل است.

• مازوفیلیا (Mazophilia):

یا همان فتیش پستان که ناحیه تحریک پستان ها هستند.

• پیگوفیلیا (Pygophilia):

که به عنوان فتیش باسن شناخته می شود و فرد علاقه شدیدی به باسن دارد.

• نازوفیلیا (Nasophilia):

که به عنوان فتیش بینی شناخته می شود و بینی منبع تحریک می باشد.

• تریکوفیلیا (Trichophilia):

همان فتیش مو است و فرد با مو به برانگیختگی دست می یابد.

• آلوینوفیلیا (Alvinophilia):

که همان فتیش ناف است و ناف به عنوان منبع تحریک شناخته می شود.

• آلوینولاگنیا (Alvinolagnia):

به عنوان فتیش شکم شناخته می شود و در آن شکم منبع تحریک است.

• چیروفیلیا (Cheirophilia):

به عنوان فتیش دست معروف است و دست منبع تحریک می باشد.

• کروروفیلیا (Crurophilia):

که تحت عنوان فتیش ساق پا شناخته می شود و ساق پا فرد را تحریک می کند.

دلایل فتیش چیه؟

روانشناس فرانسوی، آلفرد بینه، اولین فردی بود که درسال1887 از اصطلاح فتیش در معنای اروتیک استفاده کرد. در آن دوران، فرض بر این بود که فتیش به دلیل یک تجربه تحریک کننده با یک شیء خاص در دوران کودکی به وجود می آید.

پژوهش ها نشان داده اند که می توان فرد را به گونه ای شرطی کرد که به وسیله اشیای خاصی مانند کفش تحریک شوند. براساس این تحقیقات، فتیش فرایندی آموخته شده است.

با توجه به اینکه شیوع فتیش در زنان کمتر است، ممکن است عوامل مربوط به تفاوت های بیولوژیکی بین مردان و زنان عامل بروز آن باشد. البته پژوهش های بیشتری در این حوزه نیاز است تا عوامل فتیش به صورت دقیق مشخص شود.

دیگر اختلالات فتیش یعنی چه:

• گرایش به لباس هایی مانند جوراب و یا لباس زیر.
• علاقه جنسی به چرم و پلاستیک.
• تمایل جنسی به انواع کفش و چکمه.
• گرایش جنسی به برخی از موهای خاص بدن.
• تمایل جنسی به وسایل غیر معمول مانند پوشک بچه و پستانک.
• فتیش ادرار که به آن یوروفیلیا گفته می شود و فرد تمایل شدید به ادرار دارد.
• فتیش مردگان یا همان نکروفیلیا که در آن فرد به مردگان تمایل جنسی دارد.
• تمایل جنسی به مدفوع که به آن کوپرفیلیا یا اسکاتوفیلیا گفته میشود و شامل فعالیت های مربوط به مدفوع است.
• تمایل جنسی به نوشیدن شیر از پستان زن که به آن لاکتوفیلیا گفته می شود.
• علاقه جنسی به خون قاعدگی که به آن منوفیلیا گفته می شود.
• فتیش عطسه که به آن موکوفیلیا گفته می شود.

تأثیر اختلال فیتیش بر افراد و روابط آنها:

اختلال فتیش در یکی از زوجین تاثیر زیادی بر روی رابطه جنسی زوجین می‌گذارد. اختلال فتیشیسم در این بیماران معمولاً شرم و ناراحتی را در پی دارد. درگیری ذهنی و ترس از قضاوت می‌تواند منجر به انزوا و مشکل در یافتن شریک جنسی شود.

این افراد همچنین در برقراری ارتباط صادقانه در روابط جنسی دچار مشکل می‌شوند. شرکای جنسی افرادی که دارای این اختلال هستند، ممکن است احساس ناکافی بودن یا جذاب نبودن داشته باشند. در این روابط معمولاً همسر فرد مدام نگران پیامدهای فتیش است.

اختلال در عملکرد جنسی در روابط جنسی این افراد زمانی رخ می‌دهد که شیء فتیش وجود نداشته باشد. اختلال در نعوظ یا تأخیر در انزال ممکن است زوجین را با مشکل مواجه کند و نیاز به درمان داشته باشد.

انواع دیگری از فتیش:

فتیش جنسی یا فتیش اروتیک/شهوانی، یک نوع تثبیت جنسی روی یک شی بی جان یا اندام های غیرجنسی است.  شی مورد علاقه فرد، فتیش نام دارد و فردی که به آن شی فتیش دارد، فتیشیست نامیده می شود.

تحریک جنسی از طریق بخش خاصی از بدن در طبقه بندی جزئی گرایی یا پارشیالیسم قرار می گیرد. در این دسته از اختلالات، فرد به بخش خاصی از اندام های غیر جنسی گرایش جنسی دارد.

براساس DSM5 پارشیالیسم یا جزئی گرایی تنها در صورتی در دسته اختلالات قرار می گیرد که باعث ایجاد نشانه های روانشناختی معناداری در فرد شود و در زندگی روزمره و عادی فرد اختلال ایجاد کند.

در فتیش فرد با برخی از اشیای بی جان یا بخش های غیرجنسی به شدت از نظر جنسی برانگیخته می شوند. این اشیا یا اندام های غیر جنسی به اندازه اندام های جنسی برای این افراد برانگیختگی جنسی ایجاد می کند.

فتیش پا یکی از رایج ترین انواع فتیش و جزئی گرایی است که اکثر افراد فتیش را با همین نوع می شناسند ولی انواع مختلفی از فتیش و جزئی گرایی وجود دارد که در ادامه می توانید در جدول آنها را ببینید.

با اینکه تعاریف پزشکی از فتیش، فتیش جنسی را محدود به اشیای بی جان و اندام های غیر جنسی می کنند، فتیش می تواند به صورت تمایل جنسی به بعضی از فعالیت ها هم خود را نشان دهد.

در این تعریف گسترده تر، فتیش، ویژگی های بدنی (مانند چاقی)، اشیا، موقعیت ها و فعالیت ها (مانند BDSM) را هم در بر می گیرد. پارافیلیاها یا انحرافات جنسی مانند فتیش ادرار، مدفوع و مرده نیز به عنوان فتیش شناخته می شوند.

درمان فتیش:

• درمان شناختی رفتاری (CBT) اختلال فتیش: 

در روش سی بی تی که به عنوان درمان شناختی رفتاری شناخته می شود از متدهایی مانند درمان از طریق ایجاد بیزاری، شرطی سازی مجدد ارگاسم و شرطی سازی پنهان استفاده می شود.

به عنوان مثال در روش بیزاری درمانی افکار مربوط به اختلال فتیش را با یک محرک ناخوشایند مانند شوک الکتریکی همراه می کنند تا در دفعات بعد ذهن به صورت خودکار چنین افکار و فانتزی هایی را نادیده بگیرد.

برای روش حساس سازی پنهان نیز به این شکل است که فرد را در شرایطی قرار می دهند که باید افکار و فانتزی های فتیش را در ذهنش بیاورد و تصور کند که در این حال دوستان و اعضای خانواده اش وارد اتاق می شوند و متوجه کارهای او می شوند و او به شدت شرمنده می شود.

البته قابل ذکر است که این روش بستگی به شخصیت فرد دارد و در هر شرایطی فرق می کند. در روش شرطی سازی مجدد نیز از فرد خواسته می شود که قبل از ارگاسم افکار فتیش خود را تغییر دهد و به همسرش فکر کند و در بلند مدت این روش تاثیر بسیار زیادی بر درمان اختلال فتیش می گذارد.

• روانکاوی فتیش: 

طبق درمان روان پویشی (Psychodynamics) که به آن روانکاوی هم گفته می شود، این اختلال به دلیل وجود تجربیاتی ناخوشایند در دوران کودکی است و باید افکار و باورهای فرد مورد بررسی قرار بگیرد.

به عنوان مثال فردی که فتیش پستان داشت وقتی مورد روانکاوی قرار گرفت مشخص شد که در کودکی چون در کنار مادرش می خوابیده و مادرش نیز فرد چاقی بوده که در خواب بر روی کودک می افتاده و همین شرایط باعث شده تا فرد فتیش پستان بگیرد و ریشه آن مربوط به دوران کودکی او بود.

• دارو درمانی برای اختلال فتیش: 

اگر بخواهیم اختلال فتیش را از طریق دارو درمان کنیم باید به سراغ داروهایی برویم که میل جنسی را کاهش داده و باعث شود تا افکار و فانتزی های جنسی فرد پایین آید. به عنوان نمونه داروهایی مانند آنتی آندروژن ها که چنین کارکردی دارند.

در کنار این داروها می توانیم به SSRI ها یا همان مهارکننده های بازجذب سروتونین اشاره کنیم که برای بهبود خلق فرد به کار می رود. البته باید اشاره شود که تمامی این داروها باید توسط روانپزشک تجویز شود.

برای تشخیص و درمان فتیش چه زمانی و به چه دکتری مراجعه کنیم؟

اگر علائمی را که برای فتیش در بالا به آنها اشاره کردیم، در خود می‌بینید، بهتر است که برای درمان آن به دکتر مراجعه کنید. در صورتی‌که این علائم به مدت 6ماه همراه شما هستند و خود شما یا شریک جنسی شما از این واقعه احساس خوبی ندارید (حتی اگر مشکلی با آن نداشته‌باشید هم فتیش نوعی بیماری محسوب می‌شود و باید برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید) به مشاور روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.

برای اینکار می‌توانید وارد سایت نوبت‌دهی آنلاین دکترتو شوید و با جستجوی تخصص روانپزشکی با روانشناسی در شهر مورد نظر خود با لیست بلندبالایی از دکترهایی که می‌توانند این بیماری را تشخیص دهند و یا درمان کنند، آشنا شوید.

آیا می توانم فتیشم را با همسرم انجام بدم؟

اگر به جای حذف فتیش، فرد بخواهد فتیش خود را به عنوان بخشی از رابطه خود بپذیرد و آن را وارد رابطه کند، چکار باید کرد؟ در مواردی مانند فتیش پا یا فوت فتیش می توان از ماساژ پا یا دیگر فعالیت های لذتبخش در رابطه جنسی استفاده کرد.

یکی از روش های دیگر نیز این است که با شریک خود روی روز خاصی به توافق برسید و فتیش خود را از نظر زمانی محدود کنید. مثلا فقط جمعه ها رابطه جنسی بر اساس فتیش داشته باشید و در روزهای دیگر از شریک خود لذت ببرید.

زوج درمانی نیز یکی از روش هایی است که می تواند برای بهبود ارتباط بین زوجین و وارد کردن فتیش به عنوان بخشی از رابطه استفاده شود.

علت به وجود آمدن بیماری اختلال فتیشیسم:

انحراف‌های جنسی مانند اختلال فتیشیسم معمولاً در دوران بلوغ آغاز می‌شوند، اما ممکن است قبل از نوجوانی نیز ایجاد شوند. هیچ دلیل قطعی برای این اختلال ثابت نشده‌است.

فتیشیسم در زنان بیشتر است یا مردان؟

این اختلال در مردان شیوع بیشتری نسبت به زنان دارد و بر اساس آنچه در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی آمده است،این اختلال بیشتر در مردان رخ می دهد.

حقایقی در مورد اختلال فتیشیسم:

دررابطه‌با اختلال فتیش مطالعاتی انجام شده و آمارهای زیر به ثبت رسیده است.

• اختلال فیتیش تقریباً فقط در مردان رخ می‌دهد.
• تقریباً از هر ۴ مرد مبتلا به این اختلال یک نفر همجنس‌گرا است.
• اختلال فیتیش معمولاً با دیگر بیماری‌های انحراف جنسی یا اعتیاد به سکس همراه است.
• در زمانی که شیء فتیش وجود نداشته باشد این بیماری باعث اختلال در عملکرد جنسی می‌شود.
• اختلال فتیشیستی معمولاً از زمان بلوغ جنسی شروع می‌شود.
• شروع این اختلال در سنین پایین است، اما علائم ممکن است در طول زندگی بیمار ظاهر شده و پس از مدتی از بین برود.

در نهایت :

اگر شما هم فکر می کنید که دچار اختلال فتیش هستید لازم است تا به یک روانشناس خبره مراجعه کنید و این موضوع را با او در میان بگذارید.

به یاد داشته باشید که هرگز به خاطر خجالت درمان فتیش را به تعویق نیندازید و بدانید که روانشناس و درمانگر کارشان درمان است و هرگز راجع به شما قضاوتی انجام نمی دهند و شما باید برای درمان اختلال فتیش اقدامات لازم را انجام دهید تا در زندگی دچار مشکل نشوید.