عناوین این مقاله
انواع کمال گرایی و نشانههای فرد کمالگرا
کمال گرایی چیست و اصلا چند نوع کمال گرایی داریم؟
غلبه بر تفکر «یا همه یا هیچ»
کمال گرایی مجموعهای از الگوهای فکریِ محکوم به شکست است که برای رسیدن به اهداف غیرواقعبینانه، شما را وادار به تلاش میکنند.
دکتر تال بِن-شاهار (Tal Ben-Shahar) در کتاب خود به نام «The Pursuit of Perfect» توضیح میدهد که دو نوع کمال گرایی وجود دارد:
- کمال گرایی سازگار
- کمال گرایی ناسازگار
کمالگرایان سازگار روی توسعهی مهارتهایشان کار میکنند. استانداردهای آنها همیشه در حال افزایش است و آنها با خوش بینی، لذت و تمایل به بهتر شدن کار میکنند. بدون شک، این نوعِ سالمی از کمال گرا بودن است. اما، کمالگرایان ناسازگار هرگز از داشتههایشان راضی نیستند. اگر چیزی کامل و بیعیب و نقص نباشد، آن را کنار میگذارند. این دسته از افراد ممکن است ترس از شکست، تردید، غم و احساسات دردناک دیگر را تجربه کنند.
بیعیب و نقص بودن زمانی اهمیت ویژه پیدا میکند که پای مرگ و زندگی در میان باشد یا زمانی که عواقب شکست، بسیار مهم و قابلتوجه باشد. در این موارد، رویکرد سطحی به کیفیتِ انجام کار میتواند فاجعهآمیز باشد. در این موقعیتها، شما باید نهایت تلاشتان را بکنید، کارتان را بهطور کامل آزموده و بررسی کنید و سپس نتیجه را ارائه کنید.
وقتی عواقبِ نقص در چیزی ناچیز است، پس اصرار به کامل بودن، کار بیهودهای است. در این موارد، «خوب بودن به اندازهی کافی» بسنده میکند.
عواقب کمال گرایی
وقتی کمال گرایی از حد بگذرد و به سوی کمال گرا بودن ناسازگار کشیده شود، جلوی موفقیت فردی و حرفهای را میگیرد.
برخی از عواقب کمال گرایی بیش از حد عبارتاند از:
سلامت عمومی
اعتمادبهنفس
تعلل
تأثیر بر خلاقیت
نشانههای فرد کمالگرا
اگر کمال گرایی شما به یک مشکل تبدیل شده، شناسایی آن کار آسانی است. حتما برخی از ویژگیهای زیر را در رفتارهای خودتان خواهید دید:
- اهداف سخت یا غیرواقعبینانه دارید. اگر نتوانید بهترین باشید، گاهی تسلیم میشوید و آن هدف را رها میکنید.
- به هر اشتباهی بهعنوان شکست نگاه میکنید و اگر کسی، کار یا پروژهای را بهتر از شما انجام دهد، شما احساس شکست میکنید. همچنین، ممکن است اشتباهاتتان را از دیگران مخفی کنید.
- معمولا کارتان را دیر تحویل میدهید، چون دائم در حال بازبینی آن هستید و تعلل میکنید.
- وقتی مطابق تعریف خودتان از کمال، به هدفی که میخواهید نمیرسید، احساس ناراحتی میکنید.
- ریسک کردن را دوست ندارید، چون هیچ تضمینی وجود ندارد که با ریسک پذیری بتوانید کارتان را کامل و بدون عیب و نقص انجام بدهید. بنابراین، ترجیح میدهید کارهای امنتر را بپذیرید، چون از انجامِ بدون عیب و نقص آنها مطمئن هستید.
- شما از فرایند یادگیری و کار لذت نمیبرید، چون فقط نگران نتیجه هستید.
- تفکر شما معمولا «یا همه یا هیچ» است، یا به چیزی که میخواهید تمام و کمال میرسید، یا اگر چنین نشود، خود را شکستخورده تلقی میکنید.
- وابستگی ناسالمی به عقاید دیگران دارید. احساس میکنید اگر عیوب شما نمایان شوند، دیگران شما را طرد خواهند کرد.
- زیاد پذیرای انتقاد و بازخورد نیستید.
برگرفته ازHow To Overcome Perfectionism